Nga Alket Koroshi, mjek nefrolog
Sindroma Gilbert është një gjendje gjenetike e trashëguar në të cilën një person ka nivele pak të larta të pigmentit bilirubin, sepse mëlçia nuk e përpunon atë siç duhet. Kjo mund të japë një ngjyrë pak të verdhë, ose verdhëz, në lëkurë dhe sy. Njihet gjithashtu si mosfunksionim i mëlçisë dhe verdhëz familjare johemolitike.
Gjendja është e padëmshme dhe pacientët nuk kanë nevojë për trajtim. Në Shtetet e Bashkuara (Sh.B.A), midis 3 dhe 7 për qind e njerëzve mendohet të kenë sindromën Gilbert, por shumica nuk e kuptojnë se e kanë atë.
Simptomat
Të verdhët e lehtë është shenja e vetme që një person ka sindromën Gilbert.
Shumë njerëz me sindromën Gilbert nuk kanë simptoma. Rreth 30 për qind zbulojnë se e kanë atë rastësisht përmes testeve rutinë. Bilirubina bëhet kur dëmtohen qelizat e kuqe të gjakut.
Në sindromën Gilbert, mëlçia nuk përpunon bilirubinën në mënyrë efektive, për shkak të një anomalie gjenetike të trashëguar. Kjo bën që ajo të mblidhet në trup.
Nëse një person ka shumë bilirubinë, do të ketë verdhëz, një nuancë të verdhë ne të bardhët e syve. Lëkura gjithashtu mund të marrë një nuancë të verdhë, nëse nivelet rriten më tej.
Nivele jashtëzakonisht të larta të bilirubinës mund të shkaktojnë kruajtje, por kjo nuk ndodh në sindromën e Gilbert, sepse nivelet e bilirubinës nuk janë aq të larta.
Faktorët që mund të rezultojnë në një rritje të lehtë të niveleve të bilirubinës dhe i bëjnë simptomat më të dukshme përfshijnë:
- sëmundje
- infeksioni
- dehidrimi
- stresi
- menstruacionet
- mbingarkesë
- agjërimi
- mungesa e gjumit
- marrja e alkoolit
Nivelet e bilirubinës nuk arrijnë nivele shumë të larta me sindromën Gilbert, por verdhëza mund të jetë shqetësuese.
Një person me sindromën Gilbert nuk ka gjasa të ketë simptoma specifike, përtej disa zverdhjeve të syve.
Disa njerëz mund të përjetojnë lodhje dhe parehati në bark, por ekspertët nuk kanë bërë asnjë lidhje midis niveleve më të larta të bilirubinës dhe këtyre simptomave.
Dieta
Ekspertët thonë se nuk ka nevojë për një ndryshim në dietë, megjithëse alkooli duhet të shmanget, dhe pirja e ujit mund të ndihmojë në parandalimin e dehidrimit.
Është gjithashtu e rëndësishme të:
- ndiqni një dietë të shëndetshme dhe të ekuilibruar me shumë fruta dhe perime të freskëta
- hani rregullisht dhe mos kaloni vaktet
- shmangni agjërimin dhe dietat shumë të ulëta me kalori
Një studim i një pacienti sugjeroi që ndjekja e një diete specifike paleolitike – dieta paleolitike ketogjenike – çoi në disa përmirësime në nivelet e bilirubinës. Sidoqoftë, kjo nuk është konfirmuar nga kërkime të tjera.
Trajtimi
Sindroma Gilbert konsiderohet e padëmshme, sepse zakonisht nuk shkakton ndonjë problem shëndetësor. Si rezultat, nuk kërkohet trajtim.
Simptomat e verdhëzës mund të jenë shqetësuese, por ato janë të përhershme dhe nuk krijojne problem dhe monitorimi afatgjatë nuk është i nevojshëm në mënyrë tipike.
Nëse simptomat përkeqësohen, individi duhet të flasë me mjekun e tij në mënyrë që ata të përjashtojnë çdo gjendje tjetër që mund të jetë zhvilluar.
Sindroma Gilbert nuk do të dëmtojë mëlçinë. Përveç verdhëzës, nuk ka ndonjë ndërlikim të njohur.
Menaxhimi i sindromës Gilbert
Sindroma Gilbert nuk mund të parandalohet, pasi është një çrregullim i trashëguar.
Njerëzit me këtë gjendje duhet të sigurohen që mjeku i tyre e di se e kanë, pasi bilirubina shtesë në sistem mund të ndërhyjë me disa ilaçe.
Ilaçet që duhet të shmangen, nëse është e mundur, janë:
- Atazanavir dhe indinavir, që përdoren për të trajtuar infeksionin HIV
- Gemfibrozil, për uljen e kolesterolit
- Statinat, të përdorura gjithashtu për zvogëlimin e kolesterolit, kur merren me gemfibrozil
- Irinotekan, përdoret për të trajtuar kancerin e avancuar të zorrëve
- Nilotinib, për trajtimin e disa kancereve të gjakut
Zgjedhja e një jetese të shëndetshme me ushqim të shëndetshëm dhe shumë ushtrime mund të ndihmojë.
Ushtrimi gjithashtu mund të ndihmojë në menaxhimin e stresit, duke zvogëluar rrezikun e një “flareup”. Alkooli mund ta përkeqësojë gjendjen.
No comments:
Post a Comment