Diabeti dhe rreziku i sëmundjeve kardiovaskulare tek gratë

Nga Alket Koroshi, mjek nefrolog

Për dekada të tëra, sëmundja kardiovaskulare mendohej se prek kryesisht burrat. Në fakt, ajo pretendon jetën e burrave dhe grave në një numër të barabartë. Dhe sidomos për gratë me diabet, ekzistojnë një numër faktorësh rreziku që janë specifike për seksin femër që e bëjnë mundësinë e zhvillimit të sëmundjes së zemrës edhe më të madhe.

Rrezik i rritur

Gratë me diabet kanë tre deri në katër herë më shumë të ngjarë të zhvillojnë sëmundje të zemrës sesa gratë pa diabet. Kjo është një përqindje edhe më e lartë se ajo për burrat me diabet.

Meshkujt shpesh preken nga sëmundje të zemrës në vitet 40 dhe 50, zakonisht rreth një dekadë më shpejt se sa tek gratë. Por për gratë me diabet, kjo nuk është e vërtetë. Kur diabeti është i pranishëm, mbrojtja para-menopauzës kundër sëmundjeve të zemrës që gratë normalisht e kane nga estrogjeni në trupin e tyre, nuk është më efektive. Kjo do të thotë që gratë me diabet janë më të prirur të vuajnë nga komplikimet që lidhen me zemrën sesa gratë pa diabet, në thelb duke i vënë ato në të njëjtin rrezik si burrat në moshën e tyre.

Faktorët e rrezikut

Për gratë me diabet, një numër faktorësh rreziku për sëmundje të zemrës janë përgjithësisht më të përhapura sesa tek burrat me diabet. Gratë me diabet kanë një shkallë më të lartë të obezitetit në bark, gjë që rrit shanset e tyre për të pasur presion të lartë të gjakut, kolesterol të lartë dhe nivele të çekuilibruar të sheqerit në gjak, krahasuar me burrat.

Disa gra me diabet janë gjithashtu veçanërisht të rrezikuara nga sëmundjet e zemrës, siç janë ato që kanë mangësi e estrogjenit në gjak. Hulumtimet kanë zbuluar që gratë që jetojnë me diabet të cilët kanë pasur tashmë një goditje në zemër kanë një rrezik të rritur për të provuar një goditje të dytë në zemër. Ata gjithashtu kanë një rrezik shumë të rritur për të bërë insuficience kardiake.

Simptomat

Mënyra se si simptomat e sëmundjes së zemrës paraqiten gjithashtu duket se është e ndryshme tek gratë sesa te burrat. Kur përshkruajnë simptomat e tyre, burrat zakonisht përmendin dhimbje në gjoks, dhimbje në krahun e majtë ose djersitje të tepruar. Gratë, nga ana tjetër, shpesh përshkruajnë simptoma të nauze, lodhje dhe dhimbje nofullash.

Ky ndryshim në shenjat paralajmëruese, veçanërisht dhimbje në gjoks, mund të nënkuptojë që gratë me diabet janë më të prirur ndaj infarkteve të heshtura të miokardit, të cilat janë komplikime të lidhura me zemrën që mund të ndodhin pa ditur personi vete se ka ndodhur një infarkt miokardi. Kjo do të thotë që gratë mund të kenë më shumë të ngjarë të pësojnë goditje në zemër, apo episod të lidhur me sëmundje të zemrës, pa qenë të vetëdijshëm se diçka nuk është në rregull.

Stresi

Lidhja midis stresit dhe sëmundjes së zemrës është një çështje tjetër që është me e ndryshme te gratë se te burrat. Në përgjithësi, stresi i lidhur me familjen është një faktor më i lartë rreziku për sëmundjet e zemrës tek gratë. Një gjendje e quajtur sindromë e zemrës së thyer, një episod i përkohshëm i zemrës që mund të sillet nga ngjarje stresuese si vdekja e një të dashuri, ndodh pothuajse ekskluzivisht tek gratë.

Nëse jeni një grua me diabet, është e rëndësishme që t’i kushtoni kohe pakësimit te gjendjes stresit. Mirë është të bëni ushtrime me frymëmarrje të thellë, teknika progresive të relaksimit të muskujve ose meditim.

Diagnostikimi dhe trajtimi

Në përgjithësi, sëmundjet e zemrës nuk diagnostikohen mire te gratë. Megjithëse sëmundja e zemrës është shkaku kryesor i vdekjes midis grave, shumë gra janë më të shqetësuara për eventualitetin e kancerit të gjirit. Dhe kjo ndodh kur tashme dihet se sëmundjet e zemrës marrin jetën e grave gjashtë herë më shumë çdo vit sesa kanceri i gjirit.

Sëmundja e zemrës gabimisht mendohet si diçka që prek vetëm gratë e moshuara, kështu që ato që janë më të reja mund të mos e shohin atë si një kërcënim. Simptomat qe ato paraqesin shpesh konsiderohen çrregullime të frikës ose të stresit.

Për sa i përket trajtimit, arteriet koronare të grave janë më të vogla se ato të burrave, gjë që mund ta bëjë më të vështirë operacionin. Gratë gjithashtu mund të jenë në rrezik për më shumë komplikime pas operacionit sesa burrat. Hulumtimet sugjerojnë që gratë gjithashtu kanë dy herë më shumë të ngjarë të vazhdojnë të shfaqin simptoma në vitet pas operacionit në zemër.

Kujdesi për veten

Nëse jeni një grua që jeton me diabet, është e rëndësishme të bisedoni me mjekun tuaj për rrezikun tuaj nga sëmundjet e zemrës. Ju dhe mjeku juaj mund të punoni së bashku për të krijuar një plan për të zvogëluar rrezikun tuaj sa më shumë që të jetë e mundur. Menaxhimi i diabetit tuaj në mënyrë efektive dhe realizimi i ndryshimeve të shëndetshme në stilin e jetës mund të ndryshojë ecurinë e sëmundjes.