Pirja e kafes dhe ndikimi në kancerin e mëlçisë

Nga Alket Koroshi, mjek nefrolog

Kanceri i mëlçisë është shkaku i dytë kryesor i vdekjes nga kanceri në të gjithë botën. Shumica e kancereve të mëlçisë i paraprijnë sëmundjeve kronike të mëlçisë, përfshirë cirrozën, e cila është gjithashtu një shkak kryesor i vdekjes në SHBA e Evropë, veçanërisht në burrat në moshën e mesme. Megjithëse nivelet e kancerit të mëlçisë janë më të larta në vendet në zhvillim, ato janë rritur në mënyrë dramatike në Shtetet e Bashkuara dhe Evropë. Kjo rritje i është atribuar kryesisht rritjes të infeksionit nga virusi i hepatitit C (HCV), por edhe obezitetit dhe diabetit, që janë gjithashtu kontribues të mundshëm.

Në të kundërt, pirja e kafesë është shoqëruar në mënyrë të vazhdueshme me rrezik më të ulët të kancerit të mëlçisë, me pijet e moderuar të kafesë që përjetojnë një rrezik prej 40% deri 50% më të ulët se ata qe nuk pine kafe. Studimet treguan se një rritje me një filxhan në ditë në konsum shoqërohej fuqimisht me rrezik më të ulët të kancerit të mëlçisë dhe vdekje me te pakte nga sëmundjet kronike të mëlçisë. Për më tepër, konsumi i kafesë ka qenë i lidhur vazhdimisht me rrezik më të ulët të diabetit tip 2 dhe nivele më të ulëta të përparimit të sëmundjes së mëlçisë në kontekstin e pacientëve me sëmundje të mëlçisë të lidhura me hepatitin C.

Mekanizmat që lidhin pirjen e kafesë me sëmundjen e mëlçisë dhe kancerin e mëlçisë janë kuptuar jo në mënyrë përfundimtare, por këto mund të përfshijnë efekte në metabolizmin dhe tretjen. Mëlçia luan një rol qendror në metabolizmin e njeriut, duke shndërruar përbërësit dietikë në metabolitë që mund të përdoren ose ruhen dhe toksinat i kthejnë në substanca që janë të padëmshme ose që mund të ekstraktohen. Përveç kësaj, mëlçia prodhon lëngje biliare, të cilat janë thelbësore për zbërthimin dhe thithjen e yndyrnave, dhe rregullojnë glukozën në gjak duke ruajtur dhe pakësuar glikogjenin sipas nevojës. Studiuesit që hulumtojnë tregojnë se acidet biliare luajnë një rol të rëndësishëm në patogjenezën e sëmundjes kronike të mëlçisë, por akoma roli i tyre në zhvillimin e kancerit të mëlçisë është i paqartë