Menopauza: Ndryshimet në trup dhe lidhja me sëmundjet e zemrës

Përshtati në shqip: Sidorela Zholaj

Rreziku i sëmundjes së zemrës rritet për të gjithë ndërsa plaken, por për gratë simptomat mund të bëhen më të dukshme pas fillimit të menopauzës.

Menopauza nuk shkakton sëmundje kardiovaskulare. Por faktorë të caktuar të rrezikut rriten gjatë kohës së menopauzës dhe një dietë me shumë yndyrë, pirja e duhanit ose vese të tjera jo të shëndetshme që fillojnë më herët në jetë mund të sjellin dëme, tha Dr. Nieca Goldberg, një kardiolog dhe një vullnetare e Shoqatës Amerikane të Zemrës.

“Menopauza nuk është një sëmundje. Është një fazë natyrale e ciklit jetësor të një gruaje”, thotë Dr. Goldberg. “Është e rëndësishme për gratë, ndërsa i afrohen menopauzës, të bëjnë vërtet një vlerësim të shëndetit të tyre.” Mesatarisht, fillimi i menopauzës, kur periodat menstruale ndalojnë përgjithmonë, ndodh rreth moshës 54 vjeç.

Më shumë se një në tre femra ka një formë të sëmundjes kardiovaskulare. Një rritje e përgjithshme e sulmeve në zemër tek gratë shihet rreth 10 vjet pas menopauzës. Sëmundja e zemrës është vrasësi kryesor i grave.

Nivelet e estrogjenit mund të luajnë një rol të rëndësishëm

Një rënie në hormonin natyror të estrogjenit mund të jetë një faktor në rritjen e sëmundjes së zemrës tek gratë pas menopauzës. Estrogjeni besohet të ketë një efekt pozitiv në shtresën e brendshme të murit të arteries, duke ndihmuar në mbajtjen e enëve të gjakut fleksibël. Kjo do të thotë se këto enë mund të relaksohen dhe të zgjerohen për rrjedhën e gjakut.

Pavarësisht përfitimeve të estrogjenit, Shoqata Amerikane e Zemrës rekomandon kundër përdorimit të terapisë hormonale pas menopauzës për të zvogëluar rrezikun e sëmundjes koronare të zemrës ose goditjes në tru, sepse disa studime kanë treguar që duket se nuk zvogëlon rrezikun.

Rënia e estrogjenit nuk është e vetmja arsye që gratë përballen me një rrezik më të lartë të sëmundjes kardiovaskulare pas arritjes së menopauzës, tha Dr. Goldberg. “Ne po përpiqemi ta kuptojmë pjesën tjetër të saj”.

Ndryshimet në trup ndodhin me menopauzën. Presioni i gjakut fillon të rritet. Kolesteroli LDL, (ose kolesteroli “i keq”), ka tendencë të rritet ndërsa HDL (ose kolesteroli “i mirë”) bie ose mbetet i njëjtë. Trigliceridet, lloje të caktuara të yndyrnave në gjak, gjithashtu rriten.

Përpiquni për shëndetin e zemrës

Nëse keni ndjekur një mënyrë jetese të shëndetshme dhe vazhdoni ta bëni në menopauzë, rreziku  për sëmundjet e zemrës dhe goditje në tru është më i ulët. Probabiliteti është më I lartë të sëmureni nëse keni pas raste të tilla në familje, pasi këto lloj sëmundjesh janë të trashëgueshme.

Gratë duhet të kujdesen për zemrën e tyre përmes ushtrimeve të rregullta dhe ushqimit të mirë dhe duke eleminuar zakone si pirja e duhanit, të cilat mund të kontribuojnë në menopauzë të hershme, të rrisin rrezikun e mpiksjes së gjakut, të ulin fleksibilitetin e arterieve dhe të ulin nivelet e kolesterolit HDL, Dr. Tha Goldberg.

Për të marrë lëndët ushqyese që ju nevojiten, Shoqata Amerikane e Zemrës rekomandon të hani një model diete që thekson:

• fruta, perime,
• drithërat,
• produkte qumështi me pak yndyrë,
• peshk dhe arra,
• ndërsa kufizon mishin e kuq dhe ushqimet e pijet me sheqer.

Gratë duhet të synojnë të paktën 150 minuta aktivitet fizik çdo javë për të ndihmuar në parandalimin e sëmundjeve të zemrës dhe 300 minuta ose më shumë në javë për një program të rëndësishëm humbje peshe, në varësi të nevojave individuale. Ecja, çiklizmi ose noti – aktivitete që përdorin muskuj më të mëdhenj me rezistencë të ulët – janë ushtrime të mira aerobike, tha Dr. Goldberg.