Dr. Virtut Velmishi: 10 fëmijë me hepatit kronik C kanë nevojë trajtimi me medikamentet e reja, por ende në pritje të miratimit nga FSKDSH

Bisedoi për shëndeti.com.al: Desara Çela

5 janë llojet e hepatiteve që njihen më tepër por më agresivet janë 2, hepatitis B dhe C. Për hepatitin B ka një vaksinë ndërsa për hepatitin C akoma nuk ekziston një e tillë, por medikamentet kanë bërë të mundur ta kurojnë deri në 95 % të rasteve.

Hepatiti C njihet ndryshe edhe si “vrasësi i heshtur”, mos marrja e medikamenteve bën që këta fëmijë të kenë problem serioz me funksionin e melcise ne te ardhmen. Mjeku pediater gastrohepatolog, Virtut VeImishi në një intervistë për gazetën Shëndet plus tregon nevojën që kanë këta fëmijë për trajtimin e ri.

Doktor, nga të 5 hepatitët (A, B, C, D, E) cili është më kryesori tek fëmijët?

Viruset e hepatit janë më shumë se sa ju përmendet por ata që ju thatë mbeten 5 nga hepatitët më kryesorë. Hepatitet B dhe C ngelin me problematikët për shkak të kronicitetit që mund të shkaktojnë si dhe pasojave të rënda në funksionin e mëlçisë. Transmetimi i tyre në moshat pediatrike mund të jetë vertikal domethënë nga nëna te fëmija gjatë lindjes apo rruga hematologjjike nëpërmjet transfuzioneve të gjakut dhe derivateve të tij. Rastet me hepatitit B janë shumë të rrallë sepse ka një vaksinë ndaj tij, ndërsa për hepatitin C nuk ka ende një vaksinë dhe është një problem i madh edhe për shëndetin publik në tërësi.

Sa është numri i fëmijëve të prekur nga hepatiti C kronik në vendin tonë?

Ne kemi trajtuar më shumë se 100 fëmijë këtë 10 vjeçarin e fundit, pjesa më e madhe e tyre janë shëruar. Në rastet kur terapia standarte (interferon plus ribavirine) ka dështuar pritet të aprovohen ilaçet e fundit nga Fondi i Sigurimit të Kujdesit Shëndetësor. Janë 10 fëmijë me hepatit C kronik të cilët nuk janë të shëruar dhe terapia standarte ka dështuar.

Cila është mosha e këtyre fëmijëve me hepatit C kronik?

Fëmijët e prekur janë nga mosha 8-14 vjec.

A shërohet hepatiti C?

Po, hepatiti C ka trajtim. Ka skema të veçanta trajtimi dhe ne i kemi trajtuar.  Vitet e fudit janë futur barnat te rinj për hepatitin C të cilët i marrin të rriturit edhe ne Shqiperi, të cilat merren përafërsisht 3  deri 6 muaj ne varesi edhe te genotipit te hepatitit c. Shërimi shkon në mbi 95 % të rasteve, të paktën teorikisht.

Këto barna janë të lejueshme që të përdoren edhe tek fëmijët që janë të sëmurë me hepatit C?

Në shtator te vitit 2019 FDA aprovoi  trajtimin me keto barna ate quajtur DAA (Direct Acting Antiviral) edhe për fëmijët mbi 3 vjeç, Kjo është një arritje e madhe e shkencës nga e cila mund të përfitojnë edhe fëmijët tanë aq më tepër që këto barna egzistojnë edhe në listën e rimbursimit të FSKDSH.

Kemi ne fëmijë të trajtuar me këto barnat e reja kundër hepatitit C?

Jo, ne nuk kemi asnjë fëmijë të trajtuar me medikamentet e fundit  të miratuara nga FDA. Me këto barna në vendin tonë trajtohen vetëm adultët më Hepatit kronik C dhe indikacione te vecanta. I kemi dërguar kërkesë Fondit të sigurimeve që ta aprovojë edhe për fëmijët këtë trajtimin e ri. Nëse do të aprovohet nga Fondi besoj se terapia do të jetë një sukses për këta fëmijë. Pjesa me e madhe e ketyre fëmijëve me Hepatit C kronik janë trajtuar me terapinë standarte e cila është interferon plus ribavirin por fatkeqesisht ka dështuar në zhdukjen  e Hepatitit C . Terapia “e vjetër” nese do e quaja kështu ka një sukses deri 60-80% te rasteve, pra  jo të gjithë shërohen.

Mendoni që, nëse këto 10 fëmijë me hepatit C kronik e marrin këtë trajtimin e ri të miratuar nga FDA mund të shërohen?

Po! Ne jemi në pritje të miratimit nga FSDKSH për medikamentet e reja të miratuara nga FDA dhe EMA. Protokolli është që nëse dështon terapia standarte duhet të merren trajtimet e reja të miratuara për këtë sëmundje, për shembull është medikamenti Sofosbuvir/ledipasvir. Terapia e re e miratuar është 95% efikasë në zhdukjen e Hepatit C kronik.

Kemi shtim të rasteve me hepatit në vendin tonë?

Jo. Kemi reduktim të rasteve me hepatit .Rastet me hepatit C janë më se shumti tek fëmijet që kanë probleme hematologjike dhe kryejnë transfuzione të shpeshta, por duke patur një sistem më të kontrolluar të transfuzioneve te gjakut edhe numri i rasteve ka ardhur duke u reduktuar.

Si po ndikon Covid -19 tek këta pacientë?

Për fat, COVID -19 ka qenë më i kursyer me fëmijët. Këtë periudhë nuk kemi patur fëmijë nën trajtim me Interferon, por është interesant fakti se interferoni është studiuar edhe si nje agjent anti covid 19 megjithë të dhënat kontradiktore. Për fat të mirë deri tani nuk kemi asnjë fëmijë me co-infeksion Hepatit c plus Covid 19.